Fundamentele Gesprekken

Fundamentele gesprekken is een podcast van Festival Cement.

Lotte Lola Vermeer gaat met experts uit de podiumkunsten in gesprek over actuele thema’s en vraagstukken. Van de inrichting van toneelopleidingen tot de vraag hoe je je als zzp’er in de kunsten staande houdt. Met relevante inzichten en verfrissende uitwisselingen werpt elk gesprek een nieuw licht op de veranderende podiumkunsten.

Elke aflevering schuiven er andere gasten aan om een andere thema te belichten:

Over de host

Lotte Lola Vermeer is schrijver, theatermaker en scenarist. Ze studeerde Writing For Performance aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht (HKU) en behaalde de master Audiovisuele kunsten-Schrijven aan het Royal Institute for Theatre Cinema & Sound (RITCS) in Brussel. Lotte Lola schrijft, speelt en maakt theater met St. Radicale Gezelligheid, daarnaast bezint ze zich op performances, podcasts, digitale interventies en ander soort poëzie.

Lotte Lola is werkzaam in België en Nederland. Daarnaast dwaalt ze digitaal rond en bezoekt de uiteindes van Google Streetview. Ze vertaalt haar ervaring in de fysieke en digitale werkelijkheid in audio en reviewpoëzie. Ze is als maker verbonden aan Festival Cement.

Fundamentele Gesprekken 10: artistiek onderzoek

In deze aflevering gaat Lotte Lola in gesprek met theatermaker Gerben Vaillant, onderzoeker Ruth Benschop en artistiek leider Marga Kroodsma.

We spraken over heilige parades op de snelweg, het belang van politieke vertegenwoordiging voor kwetsbaar onderzoek, de duurzaamheid van voorstellingen spelen, over het delen van wat je onderzoekt, hoe elanden een perfecte metafoor kunnen zijn en hoe persoonlijke verbondenheid in alles het uitgangspunt zou moeten zijn.

Deze aflevering werd opgenomen in november 2022.

‘Ik ben dus eigenlijk alleen maar op zoek naar heiligheid. Wanneer wordt het vertrouwen in het lichaam van de performer zo groot dat je als toeschouwer alleen maar denkt “holy fuck”.’ - Gerben Vaillant

Fundamentele Gesprekken 9: zorg dragen

In deze aflevering gaat Lotte Lola in gesprek met theatermaker Emke Idema en artistiek directeur van Theater aan Zee Jozefien Mombaerts.

We spraken over hoe levendigheid een maatstaf voor je werk kan zijn, hoe je zorg en aandacht kan structureren, over credo’s op toneelscholen en stelregels van het werkveld. We spraken ook over hoe het altijd winst is als je zorg draagt voor jezelf en anderen, over de verschuivende aandacht van product naar proces en het opeisen van efficiëntie. Over hoe door een raam naar buiten staren ook een vorm van werken kan zijn.

Deze aflevering werd opgenomen in oktober 2022.

‘Je valt direct uit het systeem als je zorg nodig hebt. Of het nu psychisch of lichamelijk is, je wordt direct buitengesloten. Dat systeem vond ik verwarrend als kind, en als volwassene word ik er boos van.’ - Jozefien Mombaerts

Fundamentele Gesprekken 8: ondernemen

In deze aflevering gaat Lotte Lola in gesprek met coördinator van theaterwerkplaats de t h e a t e r m a k e r Ruth Mariën en theatermaker Menzo Kircz over ondernemen in de podiumkunsten.

We spraken over welke skills je moet hebben voordat je het podiumkunstenlandschap instapt, hoe je subsidies naar je hand kan zetten, over de invloed van geluk, welke netwerken er bestaan en welke impliciete kennis er voor nodig is die te ontdekken. We spraken ook over de plek van onderzoek in je praktijk, hoe je enkel te weten komt wat je praktijk als maker is door het simpelweg te doen en hoe je kan rondkomen van je artistieke praktijk.

‘De cynische opmerking die er op school rondging was dat een programmator langs kwam, naar je project keek en dan zei “heel goed, ik ben benieuwd wat je hierna gaat doen.” Terwijl ik dacht; “ja maar ik ben nu hier. Laten we het nu hier over hebben.”’ - Menzo Kircz

Fundamentele Gesprekken 7: jongeren

In deze aflevering gaat Lotte Lola in gesprek met cultuurcoördinator Marloes Veerkamp, Young Creatives Thirza de Koning en Merel Bekkers en maker Maxime Dreesen.

We spraken over waar je als jongere nu écht op aan gaat, waarom de belevingswereld van een jong publiek centraal moet staan bij het maken, welke vooroordelen erover bestaan en wat een allereerste theaterervaring nu zo speciaal maakt.

Deze aflevering werd opgenomen in juli 2022.

‘Ik denk dat het vaak onderschat wordt dat je ze moet aanleren hoe het moet, dat het een vooroordeel is dat je hen moet opvoeden met theater. Terwijl als je gewoon dingen oppert en hen van onderuit engageert werkt dat veel beter. In mijn voorstelling Youth for Sex werk ik zo met een groep jongeren die allemaal een verschillende leeftijd; opleidingsniveau en interesse hadden. Gedurende 5 a 6 maanden zijn we samengekomen en hebben we het gehad over: wat is de seksuele emancipatie van deze tijd? Waar willen jullie voor strijden?’ - Maxime Dreesen

Fundamentele Gesprekken 6: produceren

In deze aflevering van onze podcast reeks gaat Lotte Lola in gesprek met Andrea van Wingerden, programmaleider bij de Metselarij en Off Script, Rick Mouwen, zakelijk leider bij Touki Delphine en Club Gewalt en Jeffrey Meulman, directeur van de Verkadefabriek.

We spraken over klooiruimte tijdens corona, de nood aan een nieuw narratief over financiële kaders en het verschil tussen overleven en wendbaar zijn. Andere onderwerpen die voorbij kwamen waren het coachen van moeheid, het inbouwen van lucht in productieprocessen en de effectiviteit van het trickle down effect. Hoe kan je als zakelijk leider zorgen voor je medewerkers zonder dat ze vast aan je organisatie verbonden zijn en wat is het bijkomende voordeel van de huidige programmafile bij theaters.

‘Ik denk dat het voor een heel groot deel ook het lef is om iets een halt toe te roepen en te bespreken met elkaar: is dit het waard. En te zoeken naar een alternatief, goed te zoeken samen. Maar in ieder geval te erkennen met elkaar dat dit het niet waard is. Dat is zorg dragen. Vooral in de persoonlijke communicatie met elkaar. We kunnen het ook niet doen. En wat gebeurd er dan?’ - Andrea van Wingerden

Fundamentele Gesprekken 5: rituelen

In deze aflevering gaat Lotte Lola in gesprek met Pim Cornelussen, festivaldramaturg, Jack Mikkers, burgemeester van Den Bosch en rituelenmakers Marijn Graven en Iris Carta.

We spraken over de nood in de samenleving aan een periode van rouw na corona, over hoe je als burgemeester een rituele functie krijgt toebedeeld zonder dat dit soms de bedoeling is en het verschil tussen loslaten en anders leren vasthouden. Ook bespraken we waarom erkenning van verlies belangrijk is en welke nieuwe theatrale vormen daar ruimte voor bieden.

‘Het mooie aan rituelen is dat ze gebaseerd zijn op iets dat je al in jezelf hebt. Je eigen waardepatronen en behoeften. Dat wil je op een bepaalde manier naar buiten brengen. Ik denk dat mensen altijd op zoek zijn naar hoe die expressie zal zijn. Volgens mij moet je altijd geinspireerd worden door een ander om die expressie helder te krijgen. Ik denk dat kunstenaars je daarin zouden kunnen helpen. Het ongemakkelijke gevoel om weer gemak te krijgen.’ - Jack Mikkers

Fundamentele Gesprekken 4: publiek

In deze aflevering gaat Lotte Lola in gesprek met Suze van Miltenburg, programma- en educatiemaker en kunstenaars Katja Heitmann en Bart van de Woestijne.

We spraken over hoe je je publiek kan benaderen, of het uitmaakt of je ze een andere benaming geeft en vanuit welke waarde je een ontmoeting kan aangaan. Welke raakvlakken hebben publiek en kunstenaars nodig om tot een betekenisvolle ervaring te komen? En hoe ga je als kunstenaar eigenlijk op een integere manier om met je publiek benaderen?

‘De laatste twee jaar vielen ineens die targets weg die je toch ergens in je hoofd heb, je hoefde niet zoveel publiek te bereiken, want we mochten niet met veel bij elkaar komen. Dat gaf ook op een bepaalde manier een soort lucht aan je proces.’ - Bart van de Woestijne

Fundamentele Gesprekken 3: onderwijs

Deze aflevering gaat over de toekomst van het kunstvakonderwijs. Hoe lever je als onderwijsinstelling studenten af die weerbaar en autonoom zijn? Wat hebben kunstenaarschap en docentschap met elkaar gemeen? Wat moeten studenten zeker meekrijgen? Welke kwaliteiten moet een onderwijsinstelling hebben en welk moment heeft onze gasten het meest geraakt in hun opleiding?
We spraken met programmamaker en docent Tamar Lagas, Rob Ligthert, directeur van de Toneelacademie Maastricht en Gert Biesta, professor en onderwijspedagoog.

Fundamentele gesprekken 2: Autonomie

In deze aflevering gaat Lotte Lola in gesprek met Janneke Defesche, zakelijk directeur van Festival Cement, maker Bram van Helden, regisseur Sarah Moeremans, en onderzoeker en docent Frank Mineur.

We spraken over hoe je vanuit de zakelijk kant ruimte bewaakt voor autonomie, de beperkingen die soms worden opgelegd vanuit een huis, diverse vormen van autonomie en hoe je die behoudt in samenwerkingen en over of kunst enkel kan bestaan bij de gratie dat het gezien wordt.

Deze aflevering werd opgenomen in maart 2022.

Fundamentele gesprekken 1: De lange termijn

In deze aflevering gaat Lotte Lola in gesprek met Joeri Heegstra, artistiek leider van Opening Statement en kernlid van Aanvang!, dramaturg en programmamaker Florian Hellwig schuift aan en bellen we met Farnoosh Farnia, werkzaam bij Oerol en artistiek leider van Amsterdam Fringe.

We spraken over regeneratief theater maken, de problematiek van open calls en de nood aan een stip aan de horizon. Over welke nieuwe samenwerkingsvormen tussen makers en festivals we kunnen bedenken om duurzamer te werken en of we daarvoor misschien iets moeten afstaan.